Gaz z Południa dla Polski (ANALIZA)

– Polska rozmawia o dostawach gazu do Czech i Słowacji, ale sama mogłaby skorzystać z importu z Południa w razie dalszej eskalacji kryzysu energetycznego przez Rosję – pisze Wojciech Jakóbik, redaktor naczelny BiznesAlert.pl.

Polska ma plan B z dostawami przez Gazociąg Polska-Słowacja

Polacy są na etapie kontraktowania kolejnych dostaw gazu z Norwegii przez gazociąg Batic Pipe, o czym można przeczytać w innym miejscu. Mają jednak plan B na wypadek niedoboru gazu w Polsce.

Grecki terminal LNG Revithoussa. Fot. Wikimedia Commons

Grecki terminal LNG Revithoussa. Fot. Wikimedia Commons

– W najgorszym wypadku w sezonie zimowym będziemy uruchamiać zapasy, a za chwilę będzie gotowe połączenie ze Słowacją o przepustowości 5,7 mld m sześc. To zupełnie awaryjne zabezpieczenie, bardziej dla Słowaków. Chodzi o fizyczne dostawy z kierunku południowego. PGNiG prowadzi rozmowy w tej sprawie. Na dzisiaj ten kierunek nie jest niezbędny, bo mamy pewne kontrakty przez Świnoujście i Kłajpedę, a także, póki co, giełdę niemiecką – mówi minister klimatu Anna Moskwa w rozmowie z BiznesAlert.pl. – Oba kraje są zainteresowane pływającym terminalem FSRU w Zatoce Gdańskiej. Do rozważenia są różne opcje. My mamy FSRU o przepustowości 6 mld m sześc., ale zawsze można postawić tam drugi FSRU. Wtedy należy opłacić dwa statki, mając już nabrzeże i falochron. To jednak byłaby odpowiedzialność naszych sąsiadów. Chcielibyśmy wpisać pływający terminal do REPowerEU. Do rozstrzygnięcia zostaje, czy będzie miało 6 czy 12 mld m sześc. w zależności od zainteresowania sąsiadów. To także kwestia rozbudowy istniejących i budowy nowych kanałów przesyłowych, których potrzebowaliby nasi partnerzy z południa. Jesteśmy gotowi pomóc krajom pozbawionym dostępu do morza.

https://biznesalert.pl/anna-moskwa-polska-jest-przygotowana-na-kazdy-scenariusz-na-rynku-gazu-rozmowa/embed/#?secret=0tsd59hqHs#?secret=CliXLlp96T

Gaz z Południa

Gazociąg Polska-Słowacja przechodzi obecnie testy zapełnienia gazem. Gaz-System informuje, że zostanie uruchomiony w czerwcu lub lipcu. Może być źródłem dostaw z giełdy europejskiej, które mogą stanąć pod znakiem zapytania w razie eskalacji kryzysu energetycznego przez rosyjski Gazprom, który dalej ogranicza podaż gazu w Europie, ale także importu fizycznego z Południa, o którym według słów minister Moskwy trwają już rozmowy. W tym kontekście warto przypomnieć wizytę prezydenta RP w Egipcie, podczas której padł między innymi temat współpracy energetycznej. Gazociąg ze Słowacji to dopełnienie unijnego Korytarza Północ-Południe dającego dostęp do terminalu LNG oraz gazociągu Baltic Pipe sąsiadom Polski z Południa, ale także Polakom do infrastruktury importowej w południowej części Europy.

W grę wchodzą terminale greckie oraz dostawy przez Gazociąg Transadriatycki. Gazociąg Grecja-Bułgaria o przepustowości do 5 mld m sześc. rocznie ma być gotowy we wrześniu 2022 roku. Można rozważyć zwiększenie jego mocy. Grecy posiadają od 1999 roku stacjonarny terminal Revithoussa LNG (jak ten w Świnoujściu) o przepustowości 5,3 mld m sześc. rocznie. Kolejny obiekt, tym razem pływający FSRU, ma stanać w Aleksandropolis do końca 2023 roku i osiągnąć przepustowość 5,5 mld m sześc. rocznie. Grecka firma rafineryjna Motor Oil z Koryntu rozważa budowę projektu Dioryga LNG o przepustowości 2,5 mld m sześc. rocznie. Do podzielenia będzie około 11 mld m sześc. jesienią 2022 roku i 16 mld m sześc. do końca 2023 roku. Tym szlakiem może docierać gaz ze złoża Afrodyta pod kontrolą Cypru czy Tamar pod kontrolą Izraela, a także dostawy z krajów Afryki Północnej oraz wschodniego basenu Morza Śródziemnego, jak Egipt odwiedzony przez prezydenta RP.

Kolejne źródło to Gazociąg Transadriatycki (TAP), który może podwoić przepustowość z 10 do 20 mld m sześc. TAP pracuje od 2020 roku zapewniając gaz Bułgarii oraz Włochom. Podwojenie przepustowości TAP wymaga jedynie dostawienia dwóch tłoczni gazu oraz modernizacji kolejnych dwóch, a taka operacja powinna być łatwa do sfinansowania ze wspomnianego programu REPowerEU, dając kolejne 10 mld m sześc. gazu spoza Rosji do podziału w Europie. Ten szlak może pozwolić na większe dostawy z azerskiego złoża Szach Deniz, a w przyszłości nawet z Iraku czy Iranu.

Razem raźniej

Warto zastrzec, że przepustowości greckie i bułgarskie będą potrzebne Bułgarii odciętej od gazu z Rosji jak Polska, oraz Bałkanom. Jeżeli Słowacja, Czechy i Węgry zrezygnują z gazu rosyjskiego i nie skorzystają z infrastruktury polskiej, także będą potrzebować szlaku południowego. Z tego względu zalecana jest koordynacja Komisji Europejskiej przy podziale wolumenów importu spoza Rosji tak, aby ten temat nie dzielił państw unijnych, a dostępne moce zostały wykorzystane w sposób optymalny. Te rozwiązania są dostępne i mogą pozwolić na porzucenie gazu z Rosji do 2027 roku zgodnie z planem REPowerEU zaproponowanym przez Komisję, dając bezpieczeństwo dostaw oraz uderzając we wpływy rosyjskie na kontynencie.

Kim jest człowiek Bidena do spraw Nord Stream 2 i czy Ukraina będzie adwokatem Polski?

US Vice President Joseph R. Biden (L) and Amos J. Hochstein, US State Department Special Envoy and Coordinator for International Energy Affairs, talk before the Caribbean Energy Security Initiative Luncheon during the Caribbean Energy Security Summit at the US Department of States January 26, 2015 in Washington, DC. Leaders from around the Caribbean attended the summit to discuss energy and regional issues. AFP PHOTO/BRENDAN SMIALOWSKI (Photo credit should read BRENDAN SMIALOWSKI/AFP via Getty Images)

Administracja USA wyznaczyła Amosa Hochsteina na negocjatora układu o Nord Stream 2. Polska powinna krytykować za słabe zapisy i wciąż działać przeciwko budowie oraz rozpoczęciu dostaw przez rurę Putina, ale jednocześnie zostać przy stole rozmów. Może się okazać, że Ukraina obiecująca Amerykanom, że zostanie twierdzą demokracji regionu, stanie się adwokatem Polski, odwrotnie do doświadczeń z historii – pisze Wojciech Jakóbik, redaktor naczelny BiznesAlert.pl.

Rozkład jazdy Nord Stream 2

W okolicach 14 sierpnia ma pojawić się nowy raport Departamentu Stanu USA o sankcjach, w tym tych obejmujących projekt Nord Stream 2. Fakt, że Amerykanie doszli do wstępnego porozumienia z Niemcami o warunkach dopuszczenia do ukończenia tego gazociągu w ramach tak zwanego układu zaprezentowanego w lipcu sugeruje, że Waszyngton nie wdroży zawieszonych sankcji wobec operatora Nord Stream 2 AG oraz jego prezesa Matthiasa Warniga. Zostały zawieszone na czas rozmów, a te trwają. Z polskiego punktu widzenia najważniejsze jest poszerzenie ich formatu i dlatego dobrze byłoby, gdyby zgodnie z informacjami RIA Novosti, Komisja Europejska omówiła ten temat z państwami członkowskimi oraz Ukrainą.

Póki co jednak Amerykanie dają czas dyplomacji, a co za tym idzie budowniczym Nord Stream 2. Według deklaracji Rosjan budowa spornego gazociągu jest na finiszu i może się skończyć w sierpniu. Będzie wywierać dodatkową presję na rozmowy. Po publikacji raportu Departamentu Stanu nastąpi spotkanie Angela Merkel- Wołodymyr Zełeński w Kijowie 22 sierpnia oraz Joe Biden-Wołodymyr Zełeński w Waszyngtonie 30 sierpnia. Bilateralny charakter tych rozmów sugeruje, że zmiana założeń układu o Nord Stream 2, w tym poszerzenie go o zapisy zmniejszające deficyt bezpieczeństwa w Europie Środkowo-Wschodniej postulowane razem przez Kijów i Warszawę, będzie możliwa za pośrednictwem Kijowa. Polska może z jednej strony poszerzać format tych rozmów o konsultacje w Unii Europejskiej, Trójkąt Lubelski w którym jest z Litwą oraz Ukrainą, a także działania własne w kontakcie z Brukselą oraz Waszyngtonem. Możliwość oddziaływania bezpośredniego Polski maleje i powinna wykazać konstruktywną postawę, aby jej postulaty były nadal uwzględniane oprócz ukraińskich. Ścisły kontakt z Kijowem powinien ułatwić działanie i w tym kontekście ważne są deklaracje Ukraińców o tym, że chcą się stać „twierdzą demokracji Europy Środkowo-Wschodniej”. To odpowiedź na zastrzeżenia Waszyngtonu do tempa i formuły reform ze zmianami w ukraińskim Naftogazie włącznie. Polska ma własne spory tego typu z Amerykanami osłabiające jej pozycję negocjacyjną. Może się okazać, że na pewnym etapie to Kijów stanie się adwokatem interesów Warszawy w sporze o Nord Stream 2 bo będzie miał lepsze „dojście” do władz amerykańskich. Póki co jednak Polacy kontynuują kontakt z Amerykanami w sprawie Nord Stream 2 za pośrednictwem pełnomocnika rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej Piotra Naimskiego oraz wiceministra spraw zagranicznych Marcina Przydacza, którzy spotkali się z Derekiem Cholletem z Departamentu Stanu USA, którego resort jest odpowiedzialny za politykę sankcji wobec Rosji.

Człowiek Bidena do spraw Nord Stream 2

Polacy powinni zabiegać o jak najszybsze spotkanie z nowym człowiekiem administracji Joe Bidena do spraw Nord Stream 2. Został nim zgodnie z pierwszymi doniesieniami jeszcze z kwietnia 2021 roku Amos Hochstein, weteran zabiegów dyplomatycznych o dywersyfikację dostaw gazu uniezależniającą Kaukaz od Rosji. Hochstein był w przeszłości przedstawicielem Departamentu Stanu do spraw międzynarodowej polityki energetycznej. Był przeciwnikiem Nord Stream 2, a w przeszłości przyczynił się do budowy Południowego Korytarza Gazowego, który już dostarcza gaz z Azerbejdżanu do Unii Europejskiej za pomocą sieci gazociągów: Gazociągu Południowokaukaskiego, Gazociągu Transanatolijskiego i Gazociągu Transadriatyckiego kończącego się we Włoszech. Ważne jest, że Hochstein zastrzegł w przeszłości, że propozycja układu USA-Niemcy w sprawie Nord Stream 2 nie jest dokumentem wiążącym prawnie. Być może jest zatem możliwa rewizja tych ustaleń na korzyść Polski, Ukrainy i innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej, a nawet zerwanie go w razie braku porozumienia oraz wdrożenie sankcji, które być może nie zatrzymałyby już budowy Nord Stream 2, ale dostawy już tak. Należy wzmacniać elementy zależne od państw zachodnich i niezależne od Rosji, czyli raczej kij wobec Nord Stream 2 i uniezależniać region od narzędzi zależnych od Rosji, jak umowa o dostawach gazu przez Ukrainę, która nie zostanie przedłużona bez zgody Moskwy. Polska musi pozostać przy stole, aby mieć wpływ na przyszłe rozstrzygnięcia w tej sprawie. Tak jak pisałem w przeszłości – nie ma układu dopóki nie ma układu.

Niemcy przyznają, że Nord Stream 2 będzie co najmniej bardziej opóźniony | Zgoda Azerbejdżanu i Turkmenistanu może dać nowy gaz Europie

:Niemiecka instytucja odpowiedzialna za prace na morzu przyznaje, że Nord Stream 2 będzie co najmniej bardziej opóźniony przez protesty ekologów. Tymczasem nowe sankcje USA zagrażają mu całkowitym zatrzymaniem.

:Azerbejdżan i Turkmenistan doszły do wstępnego porozumienia o wspólnym wydobyciu węglowodorów ze złoża Dostluq na Morzu Kaspijskim. Czytaj dalej„Niemcy przyznają, że Nord Stream 2 będzie co najmniej bardziej opóźniony | Zgoda Azerbejdżanu i Turkmenistanu może dać nowy gaz Europie”

Odnoga Nord Stream 2 w Niemczech będzie opóźniona do kwietnia | Sankcje USA zmuszają Huawei do pozbycia się części telefonów

EUGAL. Grafika: Gascade
EUGAL. Grafika: Gascade

:Operatorzy sieci przesyłowych gazu w Niemczech domagają się wsparcia finansowego całkowitego przestawiania gazociągów na transport wodoru. Rząd federalny rozważa rozwiązanie tymczasowe, które wyprzedzi plan rozwoju gospodarki wodorowej kraju.

:Twitter zawiesił konto irańskiego ministra ropy Bijana Zanganeha po wejściu w życie kolejnych sankcji amerykańskich wobec jego kraju.

:Chiński Huawei zdecydował się na sprzedaż marki Honor ze względu na problemy dostępu do podzespołów telefonów komórkowych wywołane sankcjami USA.

:Agencja TASS poświęciła artykuł tłumaczeniu uwarunkowań rynkowych, które nie sprzyjają ukończeniu Nord Stream 2, który miał być gotowy pierwotnie z końcem 2019 roku.

:Operator gazociągów przesyłowych we wschodnich Niemczech o nazwie GASCADE przyznaje, że odnoga gazociągu Nord Stream 2 o nazwie EUGAL zostanie uruchomiona dopiero w kwietniu 2021 roku. Czytaj dalej„Odnoga Nord Stream 2 w Niemczech będzie opóźniona do kwietnia | Sankcje USA zmuszają Huawei do pozbycia się części telefonów”

Nord Stream 2 powstanie jeszcze później? | Ekspertyza Bundestagu wyciekła do sieci. Sankcje nie są naruszeniem prawa

Budowa Nord Stream 2 w Rugii. Fot. Flickr
Budowa Nord Stream 2 w Rugii. Fot. Flickr

:Według Kommiersanta budowa ostatniego odcinka Nord Stream 2 może zająć trzy do pięciu miesięcy.

:Turecki statek znów wypłynął na badania geologiczne wód Morza Śródziemnego pod kontrolą Grecji. Ateny domagają się sankcji Unii Europejskiej. Porozumienie z Ankarą widoczne na horyzoncie znów się oddala.

:Gazociąg mający połączyć pozostałe elementy Korytarza Południowego z rynkiem europejskim został ułożony w całości. Będzie mógł rozpocząć pracę w listopadzie 2020 roku.

:Media informowały już o tym, że według prawników Bundestagu wprowadzenie sankcji wobec Nord Stream 2 nie musi być naruszeniem prawa jak twierdził przewodniczący Rady Europejskiej. Teraz opinia publiczna poznała treść dokumentu niemieckiego. Czytaj dalej„Nord Stream 2 powstanie jeszcze później? | Ekspertyza Bundestagu wyciekła do sieci. Sankcje nie są naruszeniem prawa”

Nord Stream 2 grozi sądem za dyrektywę gazową | Włochy nie chcą póki co budować Posejdona z Gazpromem

:Spór o Nord Stream 2 może przenieść się do sądu za sprawą zwolenników projektu, którzy nie chcą dostosować się do zmienionej dyrektywy gazowej, która może zmniejszyć rentowność projektu i go opóźnić.

:Przejęcie Unipera przez Fortum jest blokowane ze względu na zastrzeżenia Rosji. Wyłączenie filii rosyjskiej mogłoby rozwiać wątpliwości, ale niemiecka firma nie chce się na nie zdecydować.

:Premier Włoch Giuseppe Conte powiedział, że Włochy nie pozwolą na budowę gazociągu Posejdon z udziałem włoskiego Edisona i greckiej DEPA z wyjściem na ląd na południu kraju – podaje Reuters. Czytaj dalej„Nord Stream 2 grozi sądem za dyrektywę gazową | Włochy nie chcą póki co budować Posejdona z Gazpromem”

Będzie Gazociąg Śródziemnomorski dla Europy | Rosja blokuje Cieśninę Kerczeńską, ruch okrętów i dostęp do złóż

East Med. Gazociąg Śródziemnomorski. Fot. Wikimedia Commons
East Med. Gazociąg Śródziemnomorski. Fot. Wikimedia Commons

:Izrael, Cypr, Grecja i Włochy za wsparciem Unii Europejskiej porozumiały się o budowie gazociągu ze złóż śródziemnomorskich do Europy.

:Rosja przejęła trzy ukraińskie okręty wojskowe w Cieśninie Kerczeńskiej oddzielającej okupowany Krym od Rosji. Federalna Służba Bezpieczeństwa informuje, że jednostki wpłynęły nielegalnie na rosyjskie wody terytorialne. Chodzi akwen w pobliżu terytorium nielegalnie anektowanego przez Rosjan. Czytaj dalej„Będzie Gazociąg Śródziemnomorski dla Europy | Rosja blokuje Cieśninę Kerczeńską, ruch okrętów i dostęp do złóż”

Kolejna propozycja sankcji wobec Rosji trafi do kongresu USA | Nowa konwencja może zapewnić Europie gaz z Turkmenistanu

Czy Rosjanie zdołają zablokować Korytarz Południowy?

:Senator USA zapowiada kolejną propozycję wzmocnienia sankcji wobec Rosji, która ma także uwzględnić sektor energetyczny.

:W dzień Morza Kaspijskiego ma dojść do podpisania nowej konwencji, która ureguluje status prawny tego akwenu, co pozwoliłoby na rozstrzygnięcie losu Gazociągu Transkaspijkskiego i dostaw gazu z Turkmenistanu do Europy. Czytaj dalej„Kolejna propozycja sankcji wobec Rosji trafi do kongresu USA | Nowa konwencja może zapewnić Europie gaz z Turkmenistanu”

Pięć gwiazd, włoska mafia i drzewka oliwne

Gazociąg Transadriatycki

Co łączy Ruch Pięciu Gwiazd, włoską mafię i drzewka oliwne? Gazociąg Transadriatycki. Włochy mają nowy rząd, którego przedstawiciel wyraża się krytycznie o inwestycji, która jest priorytetem Unii Europejskiej. Można podejrzewać rosyjską inspirację problemów – pisze Wojciech Jakóbik, redaktor naczelny BiznesAlert.pl. Czytaj dalej„Pięć gwiazd, włoska mafia i drzewka oliwne”

Dyrektywa gazowa stoi w Radzie Unii Europejskiej | Gazprom Nieft zwiastuje poluzowanie porozumienia naftowego

Czy Rosjanie zdołają zablokować Korytarz Południowy?

:Według informacji BiznesAlert.pl stoją prace nad rewizją dyrektywy gazowej w Radzie Unii Europejskiej. Jest tak za sprawą Austrii i Niemiec, których firmy są zaangażowane finansowo w budowę gazociągu Nord Stream 2, który miałby zostać podporządkowany nowym przepisom.

:Prezes Gazprom Nieftu Aleksander Djukow twierdzi, że na następnym spotkaniu sygnatariuszy porozumienia naftowego zapadnie decyzja o poluzowaniu cięć wydobycia ropy naftowej.

:Bułgaria chce pośredniczyć w dostawach gazu z Azerbejdżanu do innych krajów Unii Europejskiej. Kraje te są zainteresowane rozbudową Korytarza Południowego.

Dyrektywa gazowa stoi w Radzie Unii Europejskiej

Według informacji BiznesAlert.pl stoją prace nad rewizją dyrektywy gazowej w Radzie Unii Europejskiej. Jest tak za sprawą Austrii i Niemiec, których firmy są zaangażowane finansowo w budowę gazociągu Nord Stream 2, który miałby zostać podporządkowany nowym przepisom.

Pomimo zabiegów, w których brała udział także polska dyplomacja i posłowie do Parlamentu Europejskiego, na razie nie udało się uruchomić prac Rady Unii Europejskiej nad dyrektywą gazową. Według informacji BiznesAlert.pl problemem pozostaje stanowisko Austrii i Niemiec, które są mniej oficjalnie wspierane przez Bułgarię i Grecję.

Wojciech Jakóbik

Jak informował BiznesAlert.pl, rewizja dyrektywy gazowej była jednym ze sposobów na to, aby co najmniej opóźnić Nord Stream 2 przez konieczność negocjacji z Rosją warunków implementacji zmienionego prawa względem projektu. W razie gdyby porozumienie miał zatwierdzać Parlament Europejski możliwe byłoby nawet jej zablokowanie w razie braku poparcia Izby.

W poniedziałek 11 czerwca odbędzie się posiedzenie ministrów energetyki Unii Europejskiej. Na tym spotkaniu strona polska ma podnieść temat zatrzymania prac nad zmianami w dyrektywie gazowej.

Czytaj dalej„Dyrektywa gazowa stoi w Radzie Unii Europejskiej | Gazprom Nieft zwiastuje poluzowanie porozumienia naftowego”