Minister Jacek Czaputowicz z ministrem Spraw Zagranicznych Rumunii Teodorem Melescanu. Fot. Tymon Markowski / MSZ
Zaledwie 9 stycznia Polacy świętowali z Rumunami inaugurację prezydencji rumuńskiej w Radzie Unii Europejskiej, a 10 stycznia Rumunia przyspiesza prace nad rewizją Dyrektywy Gazowej. To szansa na opóźnienie lub blokadę Nord Stream 2.Czytaj dalej„Odsiecz Rumunii. Bat na Nord Stream 2 wraca”→
Tak powstaje gazociągowa obręcz dla Europy Środkowo-Wschodniej.
:Przed zamkniętym spotkaniem członków Izby Reprezentantów poświęconym sankcjom wobec Rosji sekretarz skarbu Steven Mnuchin zapowiedział, że układ o wypchnięciu oligarchy Olega Deripaski z akcjonariatu pozwoli zdjąć sankcje z części firm rosyjskich.
:Zgodnie z analizą BiznesAlert.pl Rosja oczekuje od Białorusi bliższej integracji w zamian za atrakcyjną ofertę handlu ropą.
:Premier RP Mateusz Morawiecki wystąpił w amerykańskiej telewizji CNBC. Powiedział, że projekt gazociągu Nord Stream 2 może posłużyć szantażowi skierowanemu przeciwko Polsce i Ukrainie.
:Ukraiński Naftogaz domaga się 12 mld dolarów za tytułu możliwego spadku wartości systemu przesyłowego gazu (GTS) nad Dnieprem ze względu na plan budowy alternatywnego szlaku realizowany przez Federację Rosyjską.
Rury Nord Stream 2. Fot.: Konsorcjum Nord Stream 2
:Agencja Bloomberg podaje, że koalicjanci niemieckiej kanclerz Angeli Merkel uginają się pod presją prezydenta USA Donalda Trumpa i coraz mocniej krytykują sporny projekt Nord Stream 2. Mimo to rząd niemiecki zamiast blokować projekt, promuje negocjacje z udziałem Ukrainy i Rosji.
:Austria informuje o fundamentalnych różnicach zdań między państwami Unii Europejskiej na temat rewizji dyrektywy gazowej, która może ochronić je przed negatywnym wpływem Nord Stream 2 na rynek. Projekt czekają dalsze analizy.
:Niemcy rozmawiają z konkurentami Gazpromu o dostawach LNG – ostrzega Kommiersant. Tymczasem gazoport Gazpromu na Bałtyku ma problemy.
Niemcy ws. Nord Stream 2 nie zachowują się solidarnie, lojalnie wobec innych krajów UE – ocenił analityk energetyczny Wojciech Jakóbik, pytany o możliwość objęcia sankcjami inwestycji w obliczu konfliktu miedzy Rosją i Ukrainą na Morzu Azowskim.
Angela Merkel i Mateusz Morawiecki. Fot.: Kancelaria Premiera
Niemcy nie proponują Europie nowego układu w sprawie Nord Stream 2. Odwracają zaś kota ogonem i próbują wejść w buty Komisji Europejskiej. W ten sposób szkodzą całej Unii Europejskiej – pisze Wojciech Jakóbik, redaktor naczelny BiznesAlert.pl.
Niemcy w butach Komisji Europejskiej
Część polityków zachodnich domaga się sankcji wobec Nord Stream 2 w odpowiedzi na agresję rosyjską w Cieśninie Kerczeńskiej. Domagałem się tego w jednym z poprzednich tekstów. Jednak rząd Merkel nie zmienia stanowiska. Minister spraw zagranicznych Heiko Mass przekonuje wręcz, że w razie wycofania się Niemiec z Nord Stream 2, stracą one wpływ na projekt i nie będą mogły wprowadzić regulacji pozwalających utrzymać poziom dostaw gazu niezbędny do zachowania stabilności ekonomicznej, a co za tym idzie politycznej, Ukrainy. Będzie to szczególnie ważne przed wyborami prezydenckimi na wiosnę.
Jest to jednak nieprawda. To Komisja Europejska wespół z Ukrainą i Rosją negocjuje warunki utrzymania dostaw gazu przez terytorium ukraińskie pomimo planów uruchomienia Nord Stream 2 Służy temu tzw. proces trójstronny, w który Niemcy chciały się włączyć bez powodzenia, między innymi dzięki sprzeciwowi polskiego MSZ. Mass stawia się zatem w roli Komisji Europejskiej i próbuje negocjować w imieniu Europy warunki dostaw gazu z Rosji. Nie spodoba się to zwolennikom wspólnej polityki europejskiej i przeciwnikom koncertu mocarstw, który proponuje niemiecki minister.
Potencjalna następczyni Merkel, a obecnie sekretarz generalna CDU, Annegret Kramp-Karrenbauer przekonuje, że blokada Nord Stream 2 byłaby krokiem „kontrowersyjnym”, za to można uregulować poziom dostaw z jego użyciem. Nie jest to propozycja niczego nowego. Jeżeli wszyscy zgadzają się, że ilość gazu słana przez Nord Stream 2 będzie zależeć od poziomu dostaw przez Ukrainę, to znów, zależeć będzie od finału procesu trójstronnego, w który – warto ponownie podkreślić – próbują bezprawnie wpływać Niemcy, wywierając presję na Komisję i Ukrainę, co podkopuje ich pozycję w rozmowach z Rosjanami.
To prawdopodobnie dlatego wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej ds. Unii Energetycznej Marosz Szefczovicz zadeklarował po spotkaniu z ministrem spraw zagranicznych Ukrainy Pawło Klimkinem, że proces trójstronny jest „najbardziej efektywną platformą poszukiwania satysfakcjonującego rozwiązania, dlatego jej kontynuacja jest kluczowa”.
Szkodliwość niemieckich prób wchodzenia w buty Komisji jest widoczna na konkretnym przykładzie. Węgrzy od początku krytykują hipokryzję Unii Europejskiej w sprawie Nord Stream 2. Komisja zdołała zatrzymać South Stream, ale rozkłada ręce w przypadku nowego projektu. Są różnice w założeniach obu przedsięwzięć. Pierwszy miał powstać na mocy porozumień międzyrządowych, na które mogłaby wpłynąć Komisja, a drugi jest przedsięwzięciem firm. Jednak dla Budapesztu różnica polega na tym, że South Stream miał dostarczać gaz na Bałkany i do Węgier, a Nord Stream 2 uczyni z Niemiec rozdzielnię gazu rosyjskiego w Europie. Dla populistów, jak premier Wiktor Orban, to kolejny dowód na brak niezależności Komisji i nieformalne wpływy Niemiec.
Z tego względu minister energii Peter Kaderjak przekonuje dziś, że Węgry mogą naraz popierać dywersyfikację dostaw do Europy, utrzymanie dostaw gazu przez Ukrainę i angażować się w południowego brata Nord Stream 2 – gazociąg Turkish Stream. Jeżeli Niemców nikt nie zatrzyma, to kto zatrzyma Węgrów? To dobitny przykład w jaki sposób rosyjskie projekty gazowe dezintegrują politykę energetyczną Unii Europejskiej.
Jednak coś w Niemczech się zmienia. Nord Stream 1 na początku tej dekady nie spotkał się z krytyką tej skali, co Nord Stream 2 u jej końca. Czołowi politycy partii Zielonych i CDU domagają się od kanclerz Angeli Merkel zablokowania budowy spornego gazociągu Nord Stream 2 ze względu na obawy o rosnącą zależność od Rosji.
Der Tagesspiegel przypomina apel posłów do Parlamentu Europejskiego, którzy wezwali do zatrzymania Nord Stream 2. Spór na ten temat miał być jednym z głównych tematów spotkania G20 w Argentynie. Prezydent USA Donald Trump miał odmówić spotkania z rosyjskim odpowiednikiem, Władimirem Putinem i wskazać Angelę Merkel, jako właściwego mediatora. Przy tym jednak pozostaje krytykiem Nord Stream 2.
Gazeta informuje, że w grupie sprzeciwu wobec Nord Stream 2 w Niemczech znajdują się Annalena Baerbock, szefowa Zielonych, a także Katrin Goring-Eckardt, Anton Hofreiter i Reinhard Butikofer z tej partii. Przedstawiciele CDU przeciwko Nord Stream 2 to przewodniczący Komisji Bundestagu ds. Polityki Zagranicznej Norbert Rottgen, Elmar Brok i Michael Gahler. Wiceprzewodniczący CDU Roderich Kiesewetter apeluje o zaostrzenie sankcji wobec Rosji. Chociaż pozostali posłowie CDU nie wypowiadali się o spornym projekcie, gazeta przekonuje, że także opowiadają się przeciwko niemu.
Projekt Nord Stream 2 mogłaby potencjalnie zatrzymać inicjatywa ustawodawcza Komisji Europejskiej w postaci rewizji Dyrektywy Gazowej, jeśli projekt nie spełniłby wymogów prawa unijnego i został odrzucony przez Parlament Europejski, o czym mówił Jerzy Buzek w BiznesAlert.pl. Jednak rewizja ugrzęzła w Radzie Unii Europejskiej przez opór partnerów finansowych Nord Stream 2 reprezentowanych przez rządy Austrii i Niemiec. Alternatywą mogłaby być decyzja polityczna Berlina o wycofaniu poparcia dla projektu. Potencjalnie Gazprom mógłby dokończyć budowę za własne pieniądze, ale miałby problem z pozyskaniem rynku na gaz z nowego gazociągu. Byłaby to przesłanka do zatrzymania inwestycji.
Na razie jednak nadal nie ma widoków na zatrzymanie Nord Stream 2. Dalsza presja może go opóźnić, bo według szacunków projekt już teraz notuje od pół roku do roku opóźnienia. Jednak wycofanie się z tego przedsięwzięcia to kwestia wiarygodności Niemiec jako najsilniejszego kraju unijnego i Komisji Europejskiej jako reprezentanta interesu Wspólnoty w ramach wspólnej polityki energetycznej. Przez to spór o Nord Stream 2 staje się elementem dyskusji o przyszłości integracji europejskiej. Jeżeli miałaby polegać na tym, że Unia Europejska staje się narzędziem obrony interesów niemieckich kosztem innych krajów, mogą pojawić się kolejni chętni do opuszczenia Wspólnoty.
