- Udział Rosji w dostawach gazu i ropy na Stary Kontynent dalej spada, a na prowadzeniu pozostają USA i Norwegia, ale na podium pojawił się także Kazachstan. Jego dostawy do Niemiec budzą kontrowersje.
- Ceny uprawnień do emisji CO2 spadły do blisko 50 euro za tonę przez spowolnienie gospodarcze w Europie. Ostatnio kosztowały tyle wiosną 2021 roku, gdy dopiero ruszał kryzys energetyczny. Komisja Europejska może jednak regulować podaż uprawnień.
Gaz i ropa Rosji są rugowane w Europie, ale Kazachstan na podium rodzi pytania o Niemcy
Udział Rosji w dostawach gazu i ropy na Stary Kontynent dalej spada, a na prowadzeniu pozostają USA i Norwegia, ale na podium pojawił się także Kazachstan. Jego dostawy do Niemiec budzą kontrowersje.
Kryzys energetyczny a potem inwazja Rosji na Ukrainie i sankcje Zachodu z tego tytułu sprawiły, że udział Rosjan w gospodarce europejskiej dalej spada. Ich udział w imporcie spoza Unii Europejskiej spadł z 9,5 procent w lutym 2022 roku do 1,9 procent w grudniu 2023 roku. Eksport z Unii do Rosji spadł w tym czasie z 3,8 do 1,4 procent.
Deficyt handlowy Unii Europejskiej w relacjach z Rosją sięgnął szczytu w marcu 2022 roku w wysokości 18,6 mld euro przez rekordowe ceny surowców, ale spadł do 0,1 mld euro w marcu 2023 roku i nie zmienił się istotnie od grudnia 2023 roku, gdy sięgał 0,8 mld euro.
Dostawy gazu ziemnego, ropy naftowej, żelaza, stali i nawozów odpowiadały za dwie trzecie dóbr zaimportowanych z Rosji do Unii Europejskiej w czwartym kwartale 2023 roku. Udział Rosji w imporcie gazu i ropy do Unii spadł znacznie, a w przypadku nawozów, żelaza i stali – mniej.
Udział Rosji w imporcie ropy naftowej spadł z 28 procent w czwartym kwartale 20221 roku do 3 procent w czwartym kwartale 2023 roku. Najwięksi dostawcy w ostatnim kwartale minionego roku to USA (16 procent), Norwegia (11 procent) i Kazachstan (9 procent).
Rosyjski udział w imporcie gazu ziemnego spadł z 33 procent w czwartym kwartale 2021 roku do 13 procent w analogicznym okresie 2023 roku. Najwięksi dostawcy w ostatnim kwartale 2023 roku to USA (22 procent), Norwegia (21 procent) i Algieria (18 procent).
Rosjanie wywołali kryzys energetyczny ograniczając podaż gazu od połowy 2021 roku, a potem dokonując inwazji na Ukrainie. Ich działania podniosły ceny tego paliwa, a przez nie wzrosły rekordowo ceny energii, uderzając w gospodarkę europejską. Plan REPowerEU przyjęty po inwazji zakłada porzucenie surowców z Rosji najpóźniej do końca 2027 roku.
Kazachstan dostarcza ropę na mocy kontraktu terminowego do Niemiec. Dostarczył tam 993 000 ton ropy w 2023 roku za pośrednictwem Ropociągu Przyjaźń ciągnącego się przez Rosję. Badania chemiczne w Polsce pokazały, że ropa klasyfikowana jako pochodząca z pól Kazachstanu ma właściwości chemiczne analogiczne do rosyjskiej. Powstały przez to obawy, że fizycznie jest to ropa z Rosji.
Eurostat / Wojciech Jakóbik
Tąpnięcie polityki klimatycznej na giełdzie aż prosi się o interwencję Komisji
Ceny uprawnień do emisji CO2 spadły do blisko 50 euro za tonę przez spowolnienie gospodarcze w Europie. Ostatnio kosztowały tyle wiosną 2021 roku, gdy dopiero ruszał kryzys energetyczny. Komisja Europejska może jednak regulować podaż uprawnień.
Koszt jednego uprawnienia do emisji CO2 w systemie handlu EU ETS wyniósł 26 lutego około 50 euro za tonę. Oznacza spadek o około 30 euro od początku roku i 70 euro od lutego 2023 roku. Ostatni raz uprawnienia kosztowały tyle w sierpniu 2021 roku, gdy dopiero zaczynał się kryzys energetyczny.
Spadek cen uprawnień do emisji CO2 wynika głównie ze spowolnienia gospodarczego Europy przez kryzys energetyczny. Zużycie energii elektrycznej spadło przez to o 3 procent między 2022 a 2023 rokiem. W niektórych krajach jak Niemcy ten spadek jest jeszcze poważniejszy i sięga 7,9 procent.
Mniejsze zużycie energii to spadek emisji CO2 oraz popytu na uprawnienia do emisji EU ETS. Komisja Europejska ma jednak mechanizm rezerwy stabilności rynkowej (Market Stability Reserve – MSR) pozwalający zmniejszać lub zwiększać podaż uprawnień o określoną pulę z rezerwy.
Wojciech Jakóbik
Leave a Reply